Het vergaan van de wereld

1. Overbevolking

Dat de bevolkingsgroei niet meer in te dammen is, blijkt uit de poging van China om ieder ouderpaar slechts één kind te gunnen. De discriminaties en onmenselijkheden die daarop volgden hebben een heel duidelijk signaal gegeven aan de rest van de wereld; je kan mensen niet opleggen om minder kinderen te krijgen, je moet ze zien te overtuigen.

Want samen met de bevolkingsgroei neemt de vraag naar natuurlijke grondstoffen toe (olie, gas, hardhout, papier, water,…) en die zijn niet onuitputtelijk. De bevolkingsgroei zorgt ook voor een economische groei (beide zijn zelfs onlosmakend aan elkaar verbonden), en dus voor meer milieuverontreiniging. Als laatste breidt de bewoonde wereld zich evenredig uit met de bevolkingsgroei, waardoor andere bewoners van deze planeet moeten plaatsruimen. En als ze niet willen verhuizen, moeten ze maar uitsterven. Het recht van de sterkste geldt meer dan ooit tevoren.

Maar er is nog iets bijzonders: nog nooit was het verschil in bevolkingsgroei in de verschillende werelddelen zo groot. In de laatste 30 jaar hebben de minst ontwikkelde landen 95% van de bevolkingsgroei voor zich genomen. Daardoor is ook de geografische spreiding van de wereldbevolking veranderd. In 1960 woonde 70% van de wereldbevolking in minder ontwikkelde landen, ondertussen is dat 80% -4,8 van de 6 miljard-
De Afrikaanse bavolking groeit het snelst. Ze hebben zich verdrievoudigd in 40 jaar tijd. Door de globale verbeterde levensomstandigheden (sanitaire basisvoorzieningen, veilig drinkwater en moderne gezondheidszorg) is het sterftecijfer sinds 1950 gehalveerd. Van 20 naar minder dan 10 sterfgevallen per 1000 personen. In de laatste 50 jaar steeg de gemiddelde levensduur van 46 naar 66 jaar. Dit alle in acht genomen, samen met het droge feit dat de totale wereldbevolking de laatste 40 jaar is verdubbeld, is de onderstaande colom wel zeer positief en misschien zelfs bewust naïef. (ze komt niet voor niets uit het NRC Handelsblad)

bevolkingsgroei

Denkende aan de gezondheidszorg die er nog meer op vooruit gaat gaan en als gevolg de gemiddelde levensduur, is het eerder logisch uit te gaan van 12 miljard in 2050 in plaats van 9 miljard. Zoals ik al eerder zei, is de groei niet meer te stoppen, maar misschien wel te vertragen. In de eerste plaats denk ik aan alle oude mensen die onnodig lang in leven worden gehouden met moderne medische faciliteiten. Hier moet toch op een menselijke manier een oplossing voor te vinden zijn. Daarnaast denk ik aan een wereldwijde versoepeling van het euthanasiebeleid, want denkend aan bovenstaand probleem zijn beiden samen wel heel hypocriet. En misschien moet er naar de toekomst toe alvast eens nagedacht worden over een strenge regelgeving voor bijvoorbeeld genetische manipulatie, voordat we allemaal Ubermensch zijn geworden; nooit meer ziek zijn en 120 jaar oud worden…..

2. Het Broeikaseffect

Het broeikaseffect wordt veroorzaakt door de verdunning van de ozonlaag, die ons beschermt tegen de zon. Van 15 tot 35 kilometer hoog omhult de ozonlaag onze planeet. Ozon (O3) is drie-atomische zuurstof. De laag werkt als filter, die vooral de ultraviolet B-straling van de zon belet het aardoppervlak te bereiken. Die straling kan huidkanker veroorzaken, het afweersysteem van het lichaam verstoren en de biologische activiteit in de oceanen aantasten. Vooral plankton, de basis van de volledige voedselketen in de oceaan, zou bedreigd worden. Planten worden minder groot en bevatten minder mineralen en vitaminen. Materialen zoals hout, plastik en rubber gaan sterk in kwaliteit achteruit. Een vermindering van 10% Ozon in de atmosfeer zou leiden tot een toename van kans op huidkanker met 26%. Vooral mensen met weinig beschermend pigment in hun huid zouden het slachtoffer worden.
Mede door het toedoen van de uitbarsting van de Pinatubo-vulkaan in de Fillipijnen in 1991, was er boven de Benelux en Duitsland in februari 1994 21% minder ozon dan gemiddeld in de periode 1970 – 1995. Het “gat” in de ozonlaag bevindt zich voornamelijk boven Antarctica, maar is gelijdelijk aan het uitbreiden naar de rest van de wereld.
In februari 1996 presenteerden honderden klimaatwetenschappers van het Second Assessment van het IPCC (onderzoeksteam van de VN) in Rome een stevig rapport met nieuwe bevestigingen. “Voor het eerst achten we menselijke invloed op de opwarming van de aarde onomstotelijk bewezen. Meer dan ooit dient de politieke wereld op die vaststelling te reageren. Er moet een einde komen aan de gijzeling van het milieu.”
Op de top van Rio in datzelfde jaar nog heeft men maatregelen aangekondigd, en alle deelnemende landen hebben een rapport ondertekend om tegen 2000 of 2005 de CO2 uitstoot (wat 70% van de schade aan de ozonlaag voor zijn rekening neemt) terug te dringen. Japan zal zijn doelstelling nooit halen. Engeland zal niet 10% minder, maar 15% meer CO2 uitstoten.
België zou 5% minder uitstoten, gewoon door de economische crisis. Duitsland profileert zich als koploper door 25% minder uit te stoten. Maar alleen al door de verouderde industrie in het vroegere Oost-Duitsland te sluiten, hebben ze de 25% al bereikt.
Doch het is allemaal te weinig. De klimaatwetenschappers achten de invloed van de maatregelen op ongeveer nul. Zelfs al stoppen we vandaag met de uitstoot van alle schadelijke gassen (methaan, N2O, CFK’s en CO2) dan nog zullen de gevolgen van wat tot nu toe in de stratosfeer terechtkwam, zich nog ruim 30 jaar laten gelden. De vermindering van ozon zorgt ook voor een toename van temperatuur. Hoe minder bescherming, hoe harder de straling van de zon. Sinds vorige eeuw heeft het broeikaseffect al gezorgd voor een opwarming van de aarde met 0,3 tot 0,6°C. De komende 50 jaar verwacht men nog een stijging van 1 tot 1,5°C. De relatief kleine stijging van de temperatuur van vorige eeuw heeft al gezorgd voor een stijging van het zeeniveau met 10 tot 25 centimeter en een toename van extreme weersomstandigheden met overstromingen, cyclonen, tornado’s, aardbevingen, hittegolven en orkanan. Niemand weet wat die stijging van 1 à 1,5°C de komende 50 jaar zal teweegbrengen

3. De vicieuze spiraal van de economische groei

De wereldeconomie is een van meest omstreden uitvindingen van de mens. Het zorgt voor een ongebreidelde materiële groei en een explosie van technologische ontwikkeling die op zijn beurt weer zorgt voor een verbeterde levensstandaard, maar het heeft ook nadelen. De wereldeconomie is een wezen op zich geworden, dat constant moet gevoed worden om niet te verhongeren. En het moet steeds meer gevoed worden om te kunnen blijven groeien. Zo is er een spiraal onstaan die alles mee opslokt en waarvan niemand weet waar die naartoe gaat of wanneer die stopt. Het enige wat de mensen kunnen doen is het draaiende houden, want als de wereldeconomie in elkaar stort , stort alles in elkaar.
Om de economische groei in stand te houden moeten er steeds meer mensen bijkomen, als producenten én consumenten. En meer mensen betekent meer vervuiling, meer verstedelijking en meer natuurontginning. Ik geloof ook niet in de zogenaamde omgekeerde U, waar na verloop van tijd de economische groei niet meer, maar minder gaat vervuilen en uiteindelijk positief inwerkt op het milieu. Hoe zou dat in hemelsnaam mogelijk zijn? Er zijn tal van uiteenlopende verklaringen: naarmate het inkomen maar ver genoeg toeneemt, zijn consumenten en producenten bereid en in staat om voor een schoner milieu te betalen. Zo bezien is een schoon milieu een soort “luxe-goed” dat we ons pas kunnen permiteren als we rijk en productief genoeg zijn. Wel, eigenlijk is het al bijna zo, want echte natuur is nu al heel zeldzaam en mensen betalen veel geld om er te vertoeven of zelf een botanische tuin aan te leggen. Maar dat is nu net de grote fout van de mens, om van zijn leefomgeving een product te maken en daarmee zichzelf te verkopen.
Het zou volgens sommigen ook te maken hebben met de structuur van onze economie. Hoe welvarender een land, des te minder vervuilend de industrie en des te meer “schone” diensten er worden geproduceerd. Naarmate productieprocessen efficiënter verlopen, kan er meer geld en kennis worden besteed aan het schoner maken van diezelfde productieprocessen. Er is technologische kennis en dus economische voorspoed nodig om het milieu te kunnen redden. Dit is echt de wereld op zijn kop; dweilen met de kraan open. Oude vervuiling met nieuwe vervuiling ongedaanmaken. Minder vervuiling, akkoord, maar het is net die houding van “nu zijn we goed bezig” die het verbeteringsproces doet stoppen of op zijn mindst vertragen. We zijn minder slecht bezig, maar nog altijd slecht is een veel betere houding bij bijvoorbeeld een daling van de CO2 uitstoot met 5% of een daling van de bevolkingsgroei. Zolang de mensen niet stoppen met deze gewentenssussers au serieux te nemen, zal er niet veel veranderen.
Een ander tragisch probleem is dat de mens ondanks deze levensverbeterende omstandigheden en verregaande automatisering niet de verwachte meer vrije tijd bonus heeft gekregen, maar juist meer werkt dan vroeger en steeds minder tijd heeft om van de steeds meer aangekochte luxegoederen te kunnen genieten. De aard van het werk is ook zodanig snel veranderd dat de fysionomie van het lichaam niet genoeg tijd heeft gekregen om zich aan te passen. Het hartinfarct is de snelst oprukkende beschavingsziekte van deze tijd. Bewegingsarmoede is daar de voornaamste oorzaak van. Vandaar de exponentiële groei van al die bewegingscreches voor volwassenen: de gym. Wat een succes: de drang naar meer levensverbeterende luxe en vrije tijd heeft ervoor gezorgd dat we meer werken en uiteindelijk vroeger doodgaan aan bewegingsarmoede omdat de machines het harde werk voor ons doen.
Hoe hebben we het ooit aangedurft om onszelf homo sapiens te noemen en zelfs later de arogantie hebben gehad daar homo sapiens sapiens van te maken. Dat kan alleen maar het werk zijn geweest van de homo stupidus, al zou ikzelf, na alles wat er gebeurd is het gepaster vinden over te gaan tot de benoeming van de moderne mens met: homo stupidus stupidus, de dubbeldwaze mens.

Eén gedachte op “Het vergaan van de wereld

  1. Hovo

    Klasse werk, hier heb ik zo van opgestoken..
    ik ben 14 jaar en ik wil alles weten over hoe de wereld eruit zou zien over een paar jaar…
    Ik wil vooral informatie over China, dus als u tijd heeft en informatie mail mij dan: hovhannes@live.nl

Reacties zijn gesloten.